Khám phá hẻm núi lớn nhất thế giới Grand Canyon

Đến với hẻm núi lớn nhất thế giới Grand Canyon bạn sẽ ngỡ ngàng trước khung cảnh kỳ vĩ của nơi đây. Hẻm núi thuộc vườn quốc gia Grand Canyon nổi tiếng ở bang Arizona (Hoa Kỳ). Theo các nhà khoa học, hẻm núi này được tạo nên do dòng sông Colorado chảy qua và chia cắt cao nguyên Colorado từ hàng triệu năm trước. Độ sâu của hẻm núi đạt đến mức 1600m và chỗ rộng nhất đến 24km. Với các nhà khảo cổ học, hẻm núi kỳ bí nơi đây giống như cuốn sách địa chất vĩ đạy nhất thế giới. Tính toán của các nhà khoa học, hẻm núi này có tuổi đời khoảng 2 triệu năm tuổi.

Đôi điều về vườn quốc gia Grand Canyon

Vườn quốc gia diện tích khoảng 4,927km2. Ngày 26/2/1919, Vườn quốc gia này được thành lập. Đây là một sự thành công của cuộc vận động bảo vệ môi trường, làm cho dự án xây dựng đập ngăn sông Colorado bị hủy bỏ. Vườn quốc gia Grand Canyon là một hệ thống bao gồm nhiều nhánh với nhiều hẻm núi do nước chảy làm xói mòn. Vách núi bao gồm các lớp đá và tầng địa chất đủ màu sắc có từ thời sơ khai. Một số nơi còn có rừng tạo ra một hệ thông sinh thái rất phong phú.

Vườn quốc gia Grand Canyon
Khuôn viên Vườn quốc gia Grand Canyon nhìn từ trên cao

Tổng diện tích của vườn quốc gia là 4.927 km2. Vườn được thành lập ngày 16 tháng 2 năm 1919. Và Tổng thống Thedore Roosevelt là người đề xướng việc thành lập vườn sau nhiều lần đến thăm quan địa danh này. Bên cạnh đó cũng không thể không nhắc đến công của những nhà bảo vệ môi trường đã tạo nên một cuộc vận động lớn vào thời điểm đó để ngăn cản dự án xây dựng đập ngăn sông Colorado. Nếu như dự án xây dựng đập được thực hiện thì sẽ không có vườn quốc gia Grand Canyon ngày nay.

Trong khuôn viên Vườn quốc gia Grand Canyon có tới hơn 2.600 di tích thời tiền sử. Trong những di tích đó có cả bằng chứng về nền văn hóa Archaic. Trong hệ thống sinh thái này, người ta phát hiện được 1.500 loại thảo mộc. 355 loại chim, 89 loại động vật có vú. 47 loại động vật bò sát, 9 loại động vật lưỡng cư. Và 17 loại cá khác nhau.

Grand Canyon – Hẻm núi lớn nhất thế giới

Đặc biệt, Vườn quốc gia này có một địa danh nổi tiếng của thế giới. Được mệnh danh là hẻm núi lớn Grand Canyon, gần sông Colorado, ở bang Arizona. Grand Canyon nằm trọn hầu hết trong Vườn quốc gia Grand Canyon. Hẻm núi Grand Canyon bị sông Colorado chia cắt và tạo nên một khe núi từ rất lâu khoảng hàng triệu năm về trước. Với độ dài 446km, rộng từ 0,4 đến 24km. Và sâu hơn 1.600m.

Quá khứ của Trái đất hơn 2 tỷ năm đã được tiết lộ ra nhờ những mảng địa chất kiến tạo của sông Colorado cắt qua từng lớp đất của Cao nguyên Colorado. Theo những ghi chép trước đây thì những người châu Âu đã nhìn thấy nơi này vào năm 1540. Những cuộc thám hiểm khoa học đầu tiên đến nơi này bắt đầu từ cuối những năm 1860. Các lớp đá lộ ra ở khu vực này như là một cuốn sách lịch sử địa chất vĩ đại. Đây thực sự là nơi thu hút nhiều cuộc khám phá về vẻ đẹp của nó.

Grand Canyon
Grand Canyon có niên đại gần 2 triệu năm tuổi

Các nhà nghiên cứu cho rằng Grand Canyon có niên đại gần 2 triệu năm tuổi. Những hòn đá tạo nên hẻm núi lớn nhất thế giới này có xuất xứ từ vùng bờ biển phía Đông giáp với Đại Tây Dương. Và nguồn gốc lượng cát bao phủ 350.000km2 miền Tây nước Mỹ. Bồi đắp nên các tảng sa thạch ở Grand Canyon khoảng 150 đến 300 triệu năm trước.

Người Hisatsinom canh tác trên hẻm núi

Trước đây, các nhà địa chất học thường nhìn vào cấu trúc sa thạch để xác định thành phần của đá. Hoặc dựa vào hướng gió thổi, nước chảy để tìm nguồn gốc của sa thạch. Nhưng với các đụn cát cổ đại trong khe núi lớn thì phương pháp này không cho kết quả xác đáng. Thay vào đó, các nhà nghiên cứu xem xét kỹ lưỡng các hạt ziricon. Một khoáng chất có chứa urani trong sa thạch. Khi ziricon kết tinh từ macma tan chảy, urani phóng xạ sẽ bắt đầu phân rã thành chì. Lượng chì trong hạt ziricon có thể tiết lộ thời gian hình thành.

Thời tiết tại đây vô cùng khắc nghiệt. 1.300 năm trước. Người Hisatsinom (hay người Anasazi) di cư đến những nơi sâu nhất của hẻm núi này để canh tác cây bông, ngũ cốc, đậu và bí ngô dọc chỗ đất được đắp cao. Và vùng đất cát dọc bờ sông Colorado.

Trồng trọt tại Hẻm núi lớn không khác gì trồng cây trên sao Hoả. Nhưng người Anasazi đã thành công một cách đáng ngạc nhiên. Nơi đây không hề có nước, thời tiết băng giá nhưng họ biết rõ từng ngóc ngách, từng nguồn nước, nơi ẩn núp và các con đường mòn ở đây. Từ năm 700 đến năm 1200 trước công nguyên – dài gấp đôi thời gian người Mỹ hiện diện – họ đã biết rõ nơi này như lòng bàn tay.

Hẻm Grand Canyon
Du khách chiêm ngưỡng hẻm núi Grand Canyon

Tạm kết

Các nhà khảo cổ ngày nay cho rằng chắc chắn có những lớp người đã sinh sống tại Hẻm núi lớn trước người Anasazi hàng nghìn năm. Đó là người da đỏ Bắc Mỹ cổ. Hình vẽ khắc đá được phát hiện đã cho thấy cách những người da đỏ cổ xưa sinh sông, săn bắn. Sau khi người Anasazi di cư ra khỏi vùng hẻm núi thì các thổ dân khác như Hopi, Zuni, Southern Paiute, Hualapai, Havasupai, Navajo… xuất hiện. Đây quả thật là một nơi gây tò mò thương nhớ cho những ai yêu mến thiên nhiên kỳ diệu.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *